🔔 Dziś kolejny cykl podstawowych i najważniejszych informacji dot. raportowania ESG. Mimo wielu naszych szkoleń nadal obserwuję wiele wyzwań wśród przedsiębiorców, zwłaszcza tych, którzy dopiero rozpoczynają raportowanie ESG. Dziś o emisji gazów cieplarnianych według zakresu 1 GHG Protocol
Jeśli potrzebujesz dowiedzieć się:
✅ jak liczyć emisje gazów cieplarnianych dla zakresu 1 wg GHG Protocol?
✅ co uwzględnić w zakresie 1 emisji gazów?
✅ czy Twoja firma potrzebuje policzyć emisję gazów nawet jeśli obecnie jej nie obowiązują nowe przepisy CSRD?
✅ czy Twoja firma jest zobligowana przygotować emisje gazów cieplarnianych w łańcuchu dostaw?
Ten artykuł jest dla Ciebie.
1. Emisje gazów
Emisje gazów cieplarnianych nazywane inaczej śladem węglowym organizacji (ang. carbon footprint) obejmują całkowitą sumę emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez organizację. Na emisje gazów cieplarnianych nie składają się tylko emisje emitowane przez kominy na terenie firm, ale także emisje w całym łańcuchu wartości związane z wytworzeniem kupowanych przez firmy mediów, surowców, usług, np.: energii elektrycznej, cieplnej, surowców głównych, materiałów pomocniczych, półproduktów czy podczas transportu surowców lub produktów. Gazy cieplarniane brane pod uwagę w obliczeniach to dwutlenek węgla CO2, metan CH4, podtlenek azotu N2O oraz wiele innych gazów cieplarnianych, głównie czynników chłodniczych używanych w klimatyzatorach.
Według nowych wytycznych raportowania niefinansowego CSRD organizacje są zobligowane do przygotowania wyliczeń dla emisji gazów cieplarnianych w zakresie 1,2,3. Poniżej krótki opis każdego z nich, natomiast dziś poruszymy zakres 1 emisji gazów.
ZAKRES 1 (SCOPE 1)
To bezpośrednie emisje powstające w obiektach należących do firmy lub przez nią nadzorowanych, wskutek spalania paliw w źródłach stacjonarnych lub mobilnych, a także emisje procesowe i ulatnianie się z instalacji czynników chłodniczych będących gazami cieplarnianymi. Spalanie paliw w stacjonarnych (nietransportowych) źródłach spalania powoduje powstawanie następujących gazów cieplarnianych (GHG) emisje: dwutlenek węgla (CO2), metan (CH4) i podtlenek azotu (N2O). Źródła emisji ze spalania stacjonarnego obejmują kotły, grzejniki, piece, piecyki, pochodnie, utleniacze termiczne, suszarki i wszelkie inne urządzenia lub maszyny, które spalają paliwa zawierające węgiel lub materiały odpadowe.
ZAKRES 2 (SCOPE 2)
Pośrednie energetyczne emisje powstałe w wyniku zużywania importowanej (zakupionej czy dostarczonej z zewnątrz) energii elektrycznej, cieplnej, pary technologicznej, chłodu (w praktyce emisje GHG powstają w miejscu wytworzenia tych mediów).
ZAKRES 3 (SCOPE 3)
Inne pośrednie emisje powstałe w całym łańcuchu wartości, np. w wyniku wytworzenia surowców lub półproduktów, zagospodarowania odpadów, transportu surowców oraz produktów, podróży służbowych pracowników czy użytkowania produktów przez końcowych użytkowników.
2. Przykład obliczeniowy
Organizacja posiada na miejscu kocioł na gaz ziemny. Organizacja nie mierzy gazu, który dostaje się bezpośrednio do kotła. Jednak organizacja posiada zapis rachunków za gaz ziemny za dany roczny okres sprawozdawczy. Na rachunkach podana jest ilość zakupionego paliwa wyrażona w postaci energii (np. ciepła), jak również w metrach sześciennych zakupionego gazu i wartości opałowej gazu. Zakłada się, że nie ma niezorganizowanych uwolnień gazu, nie ma zapasów gazu ziemnego przechowywanego na miejscu i że cały zakupiony gaz ziemny jest spalany (tj. gaz nie jest wykorzystywany jako surowiec). Następujące informacje są dostępne u dostawcy paliwa:
Krok 1: Ilość spalonego paliwa została określona na podstawie danych zakupowych na rachunkach za media od dostawcy.
Krok 2: Zawartość węgla nie jest znana.
Krok 3: Zawartość ciepła paliwa została podana przez dostawcę i służy do określenia współczynników emisji na jednostka energii dla gazu ziemnego:
53,06 kg CO2/mmBtu,
1,0 g CH4/mmBtu,
0,10 g N2O/mmBtu.
Krok 4: Emisje oblicza się w następujący sposób:
Naturalne zużycie jest przeliczane na mmBtu: 61 500 term × 0,1 mmBtu/term = 6150 mmBtu
Ponieważ zużycie paliwa jest znane w jednostkach energii, można je pomnożyć bezpośrednio przez współczynniki emisji:
6150 mmBtu × 53,06 kg CO2/mmBtu × 10-3 ton metrycznych/kg = 326,3 ton metrycznych CO2
6150 mmBtu × 1,0 g CH4/mmBtu × 10-3 kg/g = 6,15 kg CH4
6150 mmBtu × 0,10 g N2O/mmBtu × 10-3 kg/g = 0,615 kg N2O
Emisje CH4 i N2O są przeliczane na ekwiwalent emisji CO2:
6,15 kg CH4 × 25 GWP × 10-3 ton metrycznych/kg = 0,2 tony metrycznej CO2e
0,615 kg N2O × 298 GWP × 10-3 ton metrycznych/kg = 0,2 tony metrycznej CO2e
Emisje CO2e z CH4 i N2O są sumowane z emisjami CO2 w celu obliczenia całkowitej emisji CO2e:
326,3 ton metrycznych CO2 + 0,2 ton metrycznych CO2e + 0,2 ton metrycznych CO2e = 326,7 ton metrycznych CO2e
3. Obecnie nie obowiązują mnie przepisy CSRD, czy muszę obliczać emisję gazów?
Duże firmy (patrz spółki) sektora finansowego (za chwilę kolejne sektory) są zobowiązane do przygotowania raportu ESG.
Duże firmy muszą raportować emisję gazów CO2 do tzw. scope 3 (zakres 3). W tzw. „zakresie 3” duże firmy muszą raportować emisję CO2 w ramach całego łańcucha wartości (czyli od wydobycia surowców, poprzez produkcję, użytkowanie, aż po utylizację lub recykling końcowego produktu/usługi).
✅ Właśnie ten czynnik (scope 3) powoduje, że podmioty obecnie raportujące (czyli duże spółki) będą musiały w swoich raportach ująć emisje na wcześniejszych etapach produkcji, wymuszając uzyskanie takich danych od swoich dostawców – czyli od Ciebie (małej, średniej firmy).
✅ W efekcie również Ty (czyli małe i średnie firmy) zostaniesz zobowiązany do wyliczenia emisji CO2e na potrzeby raportowania Twoich obiorców.
✅ Istnieje ryzyko, że bez dostarczenia takich danych stajesz się mało atrakcyjną firmą dla swojego odbiorcy.
✅ Ta sama kwestia dotyczy ubiegania się o finansowanie w banku. Już dziś kilka polskich banków deklaruje chęć udzielenia lepszych warunków finansowania z raportem ESG, ale o tym za chwilę.
✅ Raportowanie ESG oraz emisji gazów cieplarnianych GHG zawierają dane, które możesz przedstawić bankowi w momencie kiedy ubiegasz się o finansowanie. Dzięki nim banki mogą ocenić, czy Twoja firma działa w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju i czy opłaca się udzielić finansowania dla Twojej firmy proponując lepsze warunki kredytowe. Pierwsze banki w Polsce już wprowadziły takie działania lub pracują nad nim – co szeroko jest komentowane w mediach.
✅ Obecnie, spółki giełdowe będą już po raz czwarty obowiązkowo publikować dane ESG w swoich raportach niefinansowych, ale już wkrótce większą wagę do tego aspektu będą musiały przyłożyć również podmioty średnie i mniejsze. W przeciwnym razie grozi Tobie utrudniony dostęp do kapitału i spadek atrakcyjności Twojej firmy w oczach klientów.
Jeśli masz pytania zapraszam do kontaktu. TUTAJ
Źródła:
- GHG Protocol Standards and Guidance Update Process | GHG Protocol
- Nowości w sprawozdaniach z działalności spółek: Scope 1, 2, 3 emissions | poland (bureauveritas.pl)
- US EPA: Greenhouse Gas Inventory Guidance: Direct Emissions from Stationary Combustion Sources (epa.gov)
- eCFR :: 40 CFR Part 98 — Mandatory Greenhouse Gas Reporting
